Sporządzanie protestów weksli

Sporządzanie protestów weksli

Weksel jest rodzajem papieru wartościowego imiennego lub na zlecenie, w którym wystawca weksla (trasant) zobowiązuje się bezwarunkowo, że inna osoba (trasat) dokona na rzecz odbiorcy weksla (remitenta) zapłaty określonej sumy pieniężnej (weksel trasowany) albo sam przyrzeka, że zapłaci sumę wekslową odbiorcy weksla (weksel własny).

Protest weksla jest aktem publicznym, który sporządza notariusz zgodnie z art. 85 ustawy z dnia 28 kwietnia roku 1936 – Prawo wekslowe (Dz. U. z 1936 roku, Nr 37, poz. 282 ze zm.). Powodem protestu może być nieprzyjęcie weksla lub odmowa zapłaty weksla. Protest zawiera:

• nazwisko osoby, która żąda protestu, oraz osoby, przeciw której protest ma być dokonany;
• stwierdzenie, że osoba, przeciw której protest ma być dokonany, nie uczyniła zadość wezwaniu, skierowanemu do niej, a nadto oświadczenie, złożone przez tę osobę, albo stwierdzenie, że jej nie zastano albo że nie można było odnaleźć lokalu jej przedsiębiorstwa lub mieszkania;
• oznaczenie miejsca i dnia, w których wezwania dokonano lub bezskutecznie starano się go dokonać;
• oznaczenie, ile egzemplarzy wekslu przedstawiono i jakie;
• podpis organu, sporządzającego protest, pieczęć urzędową i numer protestu.

Protest sporządza się na odwrotnej stronie weksla lub na osobnej karcie połączonej z wekslem. Jeżeli na odwrotnej stronie nie ma żadnych oświadczeń, należy pisanie protestu zacząć od brzegu, bądź bezpośrednio po ostatnim oświadczeniu. Jeżeli protest ma być napisany w całości lub w części na osobnej karcie dodatkowej, należy tę kartę połączyć z wekslem w ten sposób, aby nie było wolnych miejsc na odwrotnej stronie wekslu; połączenie wekslu z kartą dodatkową powinno być przypieczętowane pieczęcią urzędową lub przepisane treścią aktu protestowego.

Notariusz wpisuje protest do repertorium P, prowadzonego wyłącznie dla protestów.

Jeżeli dłużnik, przeciwko któremu ma być skierowany protest wyrazi wolę zapłacenia, notariusz zobowiązany jest do odbioru zapłaty i wystawienia pokwitowania. Protest weksla jest obecnie sporządzany przez notariusza niezwykle rzadko z uwagi na fakt, że większość weksli nie posiada indosów (a tylko wówczas jest potrzeba wykonania protestu w przypadku niezapłacenia); nadto dużo weksli jest wystawianych z klauzulą „bez protestu”.

Posiadacz wekslu oddawanego do protestu bezpośrednio płaci za wykonanie tej czynności przez notariusza, a należności tej może dochodzić od dłużnika. Aktualnie maksymalny koszt protestu weksla wynosi 5 zł + 0,5% nadwyżki ponad 1.000 zł sumy wekslowej, ogólnie nie więcej niż 2.500 zł. Do tego dochodzi koszt wyjazdu poza kancelarię notariusza w wysokości 50 zł (w porze dziennej), bądź 100 zł (w porze nocnej oraz w dni wolne od pracy), za każdą godzinę niezbędną do dokonania tej czynności od opuszczenia kancelarii do powrotu.

Sporządzanie protestów czeków

Czek jest papierem wartościowym, rodzajem przekazu pieniężnego. Czek jest dokumentem ściśle sformalizowanym, kreującym abstrakcyjne, a zatem oderwane od swej przyczyny prawnej, zobowiązanie pieniężne wystawcy oraz innych podpisanych na nim osób. Przepisy regulujące tę instytucję mieszczą się w ustawie z dnia 28 kwietnia roku 1936 – Prawo czekowe (Dz. U. z 1936 roku, Nr 37, poz. 283 ze zm.). Czeki pełnią funkcję płatniczą i są zawsze płatne za okazaniem, w ciągu 10 dni od ich wystawienia. Wśród czeków wyróżnić można: czek na okaziciela, czeki na określoną osobę z klauzulą ”na zlecenie” lub bez takiej klauzuli, jak również czeki na określoną osobę z klauzulą ”nie na zlecenie”. Czeki na okaziciela przenosi się przez wręczenie, czeki na zlecenie – przez indos, zaś czeki imienne – w formie cesji. Zgodnie z art. 1 powołanej wyżej ustawy – Prawo czekowe, czek jako dokument powinien zawierać:

1) nazwę “czek” w samym tekście dokumentu, w języku, w jakim go wystawiono;

2) polecenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej;

3) nazwisko osoby, która ma zapłacić (trasata);

4) oznaczenie miejsca płatności;

5) oznaczenie daty i miejsca wystawienia czeku;

6) podpis wystawcy czeku.

Protest czeku jest aktem publicznym, sporządzanym przez notariusza, w formie odpowiedniej adnotacji na odwrotnej stronie czeku albo na osobnej kartce połączonej z czekiem. Połączenie czeku z kartką powinno być przypieczętowane pieczęcią urzędową, albo przepisane treścią protestu. Protest lub równoznaczne z nim stwierdzenie, powinny być dokonane przed upływem terminu do przedstawienia. W razie przedstawienia czeku w ostatnim dniu terminu, protest lub równoznaczne stwierdzenie, mogą być dokonane w pierwszym dniu powszednim, po nim następującym.

Notariusz wpisuje protest do repertorium P, prowadzonego wyłącznie dla protestów. Jeżeli dłużnik, przeciwko któremu ma być skierowany protest wyrazi wolę zapłacenia, notariusz zobowiązany jest do odbioru zapłaty i wystawienia pokwitowania. Protest czeku jest obecnie sporządzany przez notariusza niezwykle rzadko.

Notarialny protest czeku może być zastąpiony pisemnym oświadczeniem trasata (banku) umieszczonym na czeku, stwierdzającym odmowę realizacji czeku z datą i podpisem firmowym banku. Na podstawie tego oświadczenia posiadacz czeku może dochodzić swojej wierzytelności.